سخن را با این اشعار سعدی که در مدح امیر مؤمنان علی(ع) سروده، آغاز میکنیم:
کس را چه زور و زهره که وصف علی کند/ جبّار در مناقب او گفته هَلْ اَتی
زورآزمای قلعهی خیبر که بند او/ در یکدگر شکست ببازوی لافَتی
مردی که در مصاف، زره پیش بسته بود/ تا پیش دشمنان ندهد پشت بر غزا
شیر خدا و صفدر میدان و بحر جود/ جانبخش در نماز و جهان سوز در وَغا
دیباچهی مروّت و سلطان معرفت/ لشگرکش فتوّت و سردار اتقیا
فردا که مردمان به شفیعی زنند دست/ ماییم و دست و دامن معصوم مرتضی
من خود را در بارهی سخنگفتن در شأن امیر مؤمنان علی(ع)، چون کودکی در کنار اقیانوس بیکران و پهناور میبینم، که شناوری در آن موجب غرق شدن است، ولی به گفتهی مولانا در مثنوی:
آب دریا را اگر نتوان کشید/ پس به قدر تشنگی باید چشید
مشخّصات
معصوم دوّم: امام اوّل حضرت علی(ع)
نام: علی(ع)
لقب معروف: امیر مؤمنان(ع)
کنیه: ابوالحسن
پدر و مادر: ابوطالب، فاطمه بنت اسد
وقت و محل تولّد: سیزدهم رجب، ده سال قبل از بعثت، در درون کعبه متولد شد.
دوران خلافت: سال ۳۶ تا ۴۰ ﻫ.ق (حدود چهار سال و نه ماه).
مدت امامت: ۳۰ سال.
وقت و محلّ شهادت: صبح ۱۹ رمضان سال ۴۰ هجرت، توسط ابنملجم در مسجد کوفه، ضربت خورد، و شب ۲۱ رمضان در سن ۶۳ سالگی در کوفه به شهادت رسید.
مرقد شریف: در نجف اشرف.
دوران عمر: در چهار بخش:
۱- دوران کودکی (حدود ده سال).
۲- دوران ملازمت با پیامبر(ص) (حدود ۲۳ سال).
۳- دوران کنارهگیری از دستگاه خلافت (حدود ۲۵ سال).
۴- دوران خلافت (حدود ۴ سال و ۹ ماه).
خودآزمایی
1- کنیه حضرت علی(ع) را نام ببرید.
2- وقت و محلّ شهادت حضرت علی(ع) را بیان کنید.
3- مرقد شریف حضرت علی(ع) در کجا واقع شده است؟
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمد محمدی اشتهاردی