معجزات حضرت فاطمه(س)

معجزات فاطمه(س)

سخن گفتن در هنگام ولادت

حضرت زهرا(س) هنگام ولادت، چون بر روی زمین قرار گرفت، لب به سخن باز کرد و به یگانگی خدای بزرگ و نبوت پدر و امامت شوهر و فرزندانش گواهی داد.

حدیث 

قالت: وَ اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلَّا اللهُ وَ أَنَّ أَبی رَسُولَ اللهِ سَیِّدُ الْأَنْبِیاءِ وَ أَنَّ بَعْلی سَیِّدُ الْأَوْصِیاءِ وَ وُلْدی سَادَةُ الْأَسْباطِ.
شهادت می‌دهم که خدایی جز خداوند جهانیان نیست و همانا پدرم رسول خدا بزرگ پیامبران آسمانی است و شوهرم بزرگ امامان است و فرزندانم سادات و بزرگان امت اسلامی‌اند.[۱]

درخواست نزول غذای بهشتی

در یکی از روزهای سخت زندگی که گرسنگی بر خاندان پیامبر(ص) فشار آورد، حضرت فاطمه(س) وضو گرفت و پس از خواندن دو رکعت نماز دست به دعا برداشت و عرض کرد:

حدیث 

قالت: یا اِلهی وَ سَیِّدی هذا مُحَمَّدٌ نَبِیُّکَ وَ هذا عَلِیٌّ اِبْنُ عَمِّ نَبِیِّکَ إلهی أَنْزِلْ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ کَمَا أَنْزَلُتَهَا عَلَی بَنِی اِسْرَائِیلَ أَکَلُوا مِنْهَا وَ کَفَرُو بِهَا، اللَّهُمَّ أَنْزِلْهَا عَلَیْنَا فَاِنَّا بِهَا مُؤْمِنُونَ.
خدایا! سرورا! این پیغمبر تو محمد(ص) است و این علی(ع) پسر عموی پیغمبر توست. ای خدای من! مائده‌ای از آسمان برایشان بفرست، چنانکه بر بنی اسرائیل فرستادی و آنان از آن غذا خوردند و ناسپاسی کردند، ای پروردگار من! آن مائده را بر ما فرو فرست که ما در قبال آن مؤمنانیم.
ناگهان ظرفی از غذا و طعام بهشتی نازل شد که بوی عطر آن منزل علی(ع) را معطر ساخت، امام علی(ع) پرسید:
أَنَّی لاکِ هذا؟
این غذای عطرآگین از کجاست؟
قالت: هُوَ مِنْ عِنْدِاللهِ.
فاطمه(س) پاسخ داد: از جانب پروردگار است.
فَقالَ النَّبِیُّ(ص): اَلْحَمْدُللهِ الَّذی أَرانی بِنْتاً مَثَلُها کَمَثَلِ مَرْیَم «کُلَّمَا دَخَلَ عَلَیْهَا زَکَرِیَّا اَلْمَحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقاً قَالَ یَا مَرْیَمُ أَنَّی لَکِ هذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِاللهِ.»[۲]
رسول خدا(ص) فرمود: حمد و ستایش خداوندی را که دختری به من عطا فرمود، مانند حضرت مریم که «هرگاه زکریای پیغمبر در محراب عبادت او حاضر می‌شد، پیش او خوردنی می‌یافت. می‌گفت: این‌ها از کجاست؟ مریم جواب می‌داد: از جانب پروردگار.»[۳]
در روزگار سخت جنگ‌های صدر اسلام و قحطی و گرسنگی، اکثر مردم مدینه با مشکلات فراوانی زندگی می‌کردند، و رسول گرامی اسلام سخت گرسنه بود، و شب و روز برای مساکین و فقرا تلاش می‌کرد، و گاهی سنگ بر شکم مبارك می‌بست، تا درد گرسنگی قابل تحمل باشد. در آن روزهای سخت، روزی درب خانه‌ی فاطمه را کوبید و فرمود: «دخترم آیا چیزی در منزل داری که رفع گرسنگی نمایم؟»
حضرت زهرا(س) پاسخ داد: «نه پدرم.»
رسول خدا بازگشت، اما زهرای مطهر نتوانست تحمل کند و دست به دعا برداشت، غذایی معطر و پاکیزه از بهشت نازل شد.
تا چشمان فاطمه(س) به غذای بهشتی و الطاف کریمانه الهی افتاد فرمود:

حدیث 

قالت: وَ اللهِ لَأُوثِرَنَّ بِها رَسُولَ اللهِ عَلی نَفْسی وَ غَیْری.
سوگند به خدا ایثار کرده و پیامبر را بر خود و بر دیگران مقدم می‌دارم.
آن گاه ظرف پر از غذا و گوشت بریان شده را برای رسول خدا فرستاد، پیامبر(ص) پرسید: «مِنْ اَیْنَ لَکِ هذا؟؛ این غذا از کجا برای تو آمده است؟» پاسخ داد:

حدیث 

قالت: هُوَ مِنْ فَضْلِ اللهِ اِنَّ اللهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشاءُ بِغَیْرِ حِسابٍ.
این غذا از فضل و رحمت الهی است. به درستی که خداوند هر کس را که بخواهد، بدون حساب روزی می‌دهد.[۴]
3. مشاهدات غیبی حضرت فاطمه(س)
امام صادق(ع) مشاهدات غیبی و کرامات حضرت زهرا(س) را در واپسین لحظه‌های حیات چنین نقل فرمود: «آن هنگام که فاطمه(س) (بین مغرب و عشا) در حال احتضار بود نگاه تندی کرد و فرمود:»

حدیث 

قالت: اَلسَّلامُ عَلی جَبْرَئیلَ، اَلسَّلامُ عَلی رَسُولِ اللهِ، اَللّهُمَّ مَعَ رَسُولِکَ، اَللّهُمَّ فی رِضْوانِکَ وَ جِوارِكَ وَ دارِكَ دارِالسّلام.
ثُمَّ قالَتْ: أَتَرُونَ ما أَری.
«فقیل لها ما تَرینَ؟»
قالت: هذِهِ مَواکِبُ أَهْلِ السَمواتِ وَ هذا جَبرَئیلُ وَ هذا رَسُولُ اللهِ(ص) وَ یَقُولُ یا بُنَیَّۀُ أَقْدِمی فَما اَمامَکِ خَیرٌ لَکِ.
سلام بر جبرئیل، سلام بر رسول خدا(ص)، خدایا با رسول خدا(ص) هستم، خدایا در رضوان و جوار رحمت تو و در خانه تو، دارالسلام، هستم.
بعد به حاضران فرمود: آیا آنچه می‌بینم شما هم می‌بینید؟
بعضی از حاضران گفتند: ای دختر رسول خدا! چه می‌بینی؟
فرمود: اینجا سواران آسمانی قرار دارند. آن جبرئیل و این رسول خدا(ص) است که می‌فرمایند: ای دخترم! نزد ما بیا که آن چه (از نعمت‌ها و رضوان الهی) در پیش داری، برای تو بهتر است.[۵]

مشاهده‌ی جبرئیل و عزرائیل

حضرت علی(ع) نقل فرمود: در لحظه‌های شهادت، حضرت زهرا(س) نگاه به اطراف خود کرد و فرمود:

حدیث 

قالَت: اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ.
یَابْنَ عَمٍّ قَدْ أَتَاِنی جَبْرِئِیلُ مُسَلِّماً وَ قَالَ لی:
السَّلَامُ یَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلَامَ یَا حَبِیبَۀَ حَبِیبِ اللهِ وَ ثَمَرَةَ فُؤَادِهِ الْیَوْمَ تَلْحَقِینَ بِالرَّفیعِ الْأَعْلَی وَ جَنَّۀِ الْمَأْوَی.
ثُمَّ انْصَرَفَ عَنِّی تَقُولُ «عَلَیْکُمُ السَّلَامُ»
فقالت: یابْنَ عَمِّ هَذَا وَ اللهِ الْحَقُّ وَ هَذَا عِزْرَائِیلُ قَدْ نَشَرَ جَنَاحَهُ بِالْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ قَدْ وَصَفَهُ لِی أَبِی وَ هَذِهِ صِفَتُهُ، عَلَیْکَ السَّلَامُ یَا قَابِضَ الْأَرْوَاحِ عَجِّلْ بِی وَ لا تُعَذِّبْنِی.
ثُمَّ سَمِعْنَاهَا تَقُولُ: اِلَیْکَ رَبِّی لا اِلَی النَّار.
سلام بر شما (ای فرشتگان و جبرئیل امین).
ای پسر عمو! جبرئیل در حالی که بر من سلام می‌کرد، نزد من آمد و فرمود:
خداوند بر تو سلام می‌کند، ای محبوبه‌ی حبیب خدا!، و میوه‌ی قلب رسول الله! امروز تو در ملکوت الهی و بهشت موعود ملحق خواهی شد.
بعد روی از ما گرداند و باز به گروهی دیگر از ملائکه سلام داد و فرمود:
ای پسر عمو! سوگند به خدا که این حضرت میکائیل است و همانند جبرئیل بر من سلام کرد و بشارت‌های او را داد.
بار دیگر به گروه دیگر سلام کرد و گفت:
ای پسر عمو! سوگند به خدا که این حق است. این حضرت عزرائیل است که بال و پرش مشرق و مغرب عالم را فراگرفته. پدرم چنین اوصافی درباره او را به من اطلاع داده بود و حال این همان ویژگی است. سلام بر تو ای گیرنده‌ی روح آدمی! در قبض روح من عجله کن و مرا آزار نده.
در پایان ما می‌شنیدیم که می‌فرمود: خدایا به سوی تو می‌آیم، نه به سوی آتش.[۶]

نزول ملائکه و سلام فاطمه

ابوبصیر از امام باقر(ع) نقل می‌کند که: در یکی از شب‌های جمعه هنگامه‌ی سحر، حضرت جبرئیل و اسرافیل و میکائیل بر حضرت زهرا(س) نازل شدند و دیدند که دختر پیامبر(ص) مشغول نماز است، همه ایستادند، تا نماز تمام شد. آنگاه دسته جمعی به حضرت فاطمه(س) سلام کردند و گفتند: «خداوند بزرگ به شما سلام می‌رساند.»
سپس کتاب صحیفه را در حجره‌ی آن بزرگ زنان بهشتی گذاشتند. حضرت زهرا(س) پاسخ داد:

حدیث 

قالت: للهِ السَّلامُ وَ مِنْهُ السَّلامُ وَ اولَیْهِ السَّلامُ وَ عَلَیْکُمْ یا رُسُلَ اللهِ السَّلامُ.
سلام از آن خداست و از اوست سلام، و به سوی اوست سلام، و بر شما ای فرستادگان خدا! سلام و درود باد.[۷]

پی‌نوشت

[۱]. بحارالانوار، ج 16، ص 81 و امالی، ص 475 و اختصاص، ص 31.
[۲]. آل عمران/ 37.
[۳]. بحارالانوار، ج 35، ص 251؛ تفسیر فرات بن ابراهیم، ص 199 و احقاق‌الحق، ج 10، ص 322.
[۴]. بحارالانوار، ج 43، ص 27 و المناقب، ج 3، ص 117 و ریاحین‌الشریعه، ج 1، ص 125.
[۵]. بحارالانوار، ج 43، ص 200 و کتاب عوالم، ج 11، ص 610.
[۶]. بحارالانوار، ج 43، ص 209 و دلائل‌النبوة، طبری، ص 43 و ریاحین‌الشریعه، ج 2، ص 75.
[۷]. دلائل الامامة، ص 28 و کتاب عوالم، ج 11، ص 190.

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

محمد دشتی