وصیّت‌های سیاسی حضرت زهرا(س)

وصیّت‌های سیاسی

1. وصیت به مخفی بودن مراسم تدفین

حضرت زهرا(س) در تداوم مبارزات منفی علیه کودتاگران سقیفه، به امام علی(ع) وصیت کرد:

قالت: اِنّی اُوصیکَ اَنْ لایَلی غُسلای وَ کَفَنی سِواكَ.
وَ اِذا اَنامِتُّ فادْفِنِّی لَیلاً وَ لا تُوْذِنَنَّ بی اَحَداً.
وَ لا تُؤذِنَنَّ بی ابابَکر وَ عُمَرَ.
وَ بِحَقِّ مُحَمّدٍ رَسُولِ الله(ص) أَنْ لا یُصَلِّیَ عَلَیَّ ابابَکر وَ لا عُمَرُ.
همانا من تو را وصیت می‌کنم که: غسل و کفن کردن مرا کسی غیر از تو انجام ندهد.
و وقتی وفات کردم، مرا شب دفن کن و هیچ کس را خبر نکن
و ابوبکر و عمر را نیز مطلع نساز
و تو را سوگند می‌دهم بحق رسول خدا(ص) که ابوبکر و عمر بر جنازه‌ی من نماز نخوانند.[۱]
امام صادق(ع) نقل فرمود:
حضرت زهرا(س) در لحظه‌های آخر زندگی خطاب به علی(ع) فرمود:

قالت: اِذا تُوُفِّیتُ لا تُعلِمْ اَحَداً اِلّا اُمَّ سَلَمَۀَ وَ أُمَّ اَیْمَنَ وَ فِضَّۀَ وَ مِنَ الرِّجالِ اِبنَیَّ وَ الْعَباسَ وَ سَلْمانَ وَ عَمَّاراً وَ المِقْدادَ وَ اَباذَرٍّ وَ حُذَیَفَۀَ وَ لا تَدْفِنّی اِلّا لَیلاً وَ لا تُعلِمْ قَبری اَحَداً.
وقتی وفات کردم هیچ کس را اطلاع نده مگر ام سلمه و ام ایمن و فضه را از زنان، و از مردان دو فرزندم حسن و حسین(ع) و عباس و سلمان و عمار و مقداد و اباذر و خذیفه را خبر کن.
مرا دفن نکن مگر در شب.
و قبر مرا به هیچ کس اطلاع نده (تا مخفی بماند).[۲]
حضرت زهرا(س) به اسماء بنت عمیس فرمود:

قالت: یا أَسْماءُ اِذا اَنَامِتُّ فَاغْسِلینی اَنْتِ وَ عَلِیّ بْنُ اَبی طالِبٍ(ع) وَ لا تُدْخِلینی عَلَیَّ اَحَداً.
ای اسماء! وقتی من از دنیا رفتم تو و علی(ع) مرا غسل دهید و هیچکس را بر سر جنازه‌ی من راه ندهید.[۳]

2. وصیت به عدم شرکت ظالمان در مراسم تدفین

حضرت زهرا(س) خطاب به امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود:

قالَتْ: أُوصِیکَ أَنْ لا یَشْهَدَ أَحَدٌ جِنَازَتِی مِنْ هَؤُلاءِ الَّذِینَ ظَلَمُونِی وَ أَخَذُوا حَقِّی فَاِنَّهُمْ عَدُوّی وَ عْدُوُّ رَسُولِ اللهِ(ص) وَ لا تَترُكَ اَنْ یُصَلِّیَ عَلَیَّ أَحَدٌ مِنْهُمْ وَ لا مِنْ أَتْبَاعِهِمْ وَ ادْفِنِّی فِی الْلَّیْلِ اِذَا أَوْ هَنَتِ الْعُیُونُ وَ نامَتِ الْأبْصارُ.
تو را وصیت می‌کنم که هیچ کس از آنان که به من ظلم کرده‌اند و حق مرا غصب نمودند، نباید در تشییع جنازه‌ی من شرکت کنند زیرا آنها دشمنان من و دشمنان رسول خدا(ص) می‌باشند و اجازه نده که فردی از آنها و پیروانشان بر من نماز بگزارد. مرا شب دفن کن، آن هنگام که چشم‌ها آرام گرفته و دیده‌ها به خواب فرو رفته باشند.[۴]

پی نوشت ها

[۱]. کشف‌الغمه، ج 2، ص 68 و بحارالانوار، ج 43، ص 159 و ج 78، ص 255.
[۲]. دلائل الامامه، ص 44 و بحارالانوار، ج 78، ص 310 و صحیح بخاری، ج 5، ص 139.
[۳]. ذخائرالعقبی، ص 53 و السنن‌الکبری، ج 3، ص 396 و انساب‌الاشراف، ص 405.
[۴]. بحارالانوار، ج 43، ص 209؛ علل‌الشرائع، ج 1، ص 188 و احتجاج، ص 59.

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

محمد دشتی