ترتیل چیست؟

ترتیل

وَ رَتِّلِ الْقُرْءَانَ تَرْتِیلًا (۴)
و قرآن را شمرده و روشن و با تأمل و دقت بخوان. (مزمل، ۴)

توضیح: 

 از مهم‌ترین آداب قرائت قرآن، ترتیل است. این واژه‌ی قرآنی با معنای اصطلاحی آن در فنّ قرائت قاریان امروزی تفاوت دارد. ترتیل در اصل به معنای «تنظیم» و «ترتیب موزون» است و در روایات، به معنای خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم، ادای صحیح حروف، استفاده از صدای نیکو، دل‌نشین و حزین، تبیین کلمات و از همه مهم‌تر، دقت و تأمّل در مفاهیم آیات و خضوع و خشوع در برابر آن تعریف شده است. پیشوایان دینی ما، مسلمانان و علاقه‌مندان به قرآن را از تلاوت سرسری و زیاد خواندن بدون توجه به معنا برحذر داشته و با وجود تأ کید بر تلاوت زیاد قرآن، متذکر شده‌اند که تلاوت اندك همراه با ترتیل و تدبر، از زیاد خواندن همراه با تندخوانى، بهتر و با هدف قرآن سازگارتر است.

حدیث:

 
 امام علی(ع) ـ در معنای ترتیل ـ:

«بَیِّنْهُ تِبْیَاناً وَ لَا تَهُذَّهُ هَذَّ الشِّعْرِ وَ لَا تَنثُرْهُ نَثْرَ الَّمْلِ وَ لَکِنْ أَفْزِعُوا قُلُوبَکُمُ الْقَاسِیَةَ وَ لَا یَکُنْ هَمُّ أحَدِکُمْ آخِرَ السُّورَةِ؛

آن را خوب بیان کن و همانند شعر آن را بشتاب مخوان، و مانند ریگ آن را پراکنده مساز؛ بلکه دل‌های سخت خود را به وسیله‌ی آن به بیم و هراس افکنید، و همت هیچ یک از شما این نباشد که فقط سوره را به آخر رساند.» کافی: ج۲ ص ۶۱۴ ح۱.