غیر قابل باور بودن حكومت واحد جهانی در گذشتههای دور
در قرآن کریم میخوانیم که جناب سلیمان(ع) پیامبر بزرگوار خدا، علاوه بر مقام نبوّت، دارای سلطنت خارقالعادهی بینظیری بود كه جنّ و انس و وحش و طیر تحت فرمانش بودند. حتّی باد به فرمان او بساط او را حركت میداد و از نقطهای به نقطهی دیگر میبرد كه در قرآن آمده است:
﴿وَ لِسُلَیمانَ الرِّیحَ غُدُوُّها شَهْرٌ وَ رَواحُها شَهْرٌ...﴾؛[1]
«باد را مسخّر فرمان سلیمان قرار داده بودیم كه صبحگاهان مسیر یك ماه را میپیمود و عصرگاهان مسیر یك ماه را...».
ولی او با این همه سلطنت عظیم آگاه نبود كه در یك نقطهی دیگر این زمین در همان زمان زنی حكومت میكند و او هم دارای سلطنت عظیمی است و عجیب اینكه یك پرنده به نام «هدهد» از آن جریان آگاه بود و خدمت جناب سلیمان آمد و عرض كرد:
﴿...أحَطْتُ بِمالَمْ تُحِطْ بِهِ...﴾؛
«...من از چیزی آگاه شدهام كه تو از آن آگاه نمیباشی...».
﴿...وَ جِئْتُکَ مِنْ سَبَإٍ بِنَبَإٍیَقِینٍ﴾؛[2]
...من از سرزمین سبأ یك خبر قطعی برای تو آوردهام.
﴿إنِّی وَجَدْتُ امْرَأةً تَمْلِكُهُمْ وَ اُوتِیتْ مِنْ كُلِّ شَیءٍ وَ لَها عَرْشٌ عَظِیمٌ...﴾؛[3]
«من زنی را دیدم كه بر آنها حكومت میكند و همه چیز در اختیار دارد و مخصوصاً دارای تخت عظیمی است...».
﴿...وَجَدْتُها وَ قَوْمَها یسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللهِ...﴾؛[4]
«او را و قومش را دیدم برای خورشید سجده میكنند [و به جای خداپرستی، آفتابپرستی میکنند]...».
جناب سلیمان گفت:
﴿...سَنَنْظُرُ أصَدَقْتَ أمْ كُنْتَ مِنَ الْكاذِبِینَ﴾؛[5]
«...ما تحقیق میكنیم ببینیم تو در این گفتارت راست میگویی یا از دروغگویانی».
منظور اینكه در آن زمان بر اثر دور بودن مناطق از یكدیگر، دو سلطان در دو منطقه، هر یك سلطنتی عظیم داشتهاند و از هم بیخبر بودهاند. در یك منطقه خداپرستی و در دیگر منطقه خورشیدپرستی رواج داشته و سرایتی هم به یكدیگر نداشتهاند و لذا در آن زمان تصوّر اینكه روزی حكومت واحدی روی زمین تشكیل شود و دین واحدی بر همه جا حاكم گردد، تصوّری نامعقول بهنظر میآمده است.
قابل باور بودن حکومت واحد جهانی در حال حاضر
ولی امروز این مشكل حل شده و آن امرِ شبیه به محال، امری عادی شده است. فاصلهی زمانی و مكانی از بین رفته؛ شهرها و كشورها به هم مرتبط گشته و دنیا به صورت یك خانواده درآمده است. یك صدا از یك گوشهی دنیا برخیزد، همه میشنوند؛ حادثهای در نقطهای اتفاق بیفتد همه آگاه میشوند و لذا بسیاری از مسائل مربوط به زمان امام عصر(ع) که در زمانهای گذشته از نظر افراد غیر متعبّد به گفتار معصومین(ع) غیر قابل باور بود، اکنون کاملاً قابل باور است و از این رو وقتی میگوییم ظلم و فساد عالمگیر میشود و حكومت عدل واحدی تشكیل میگردد و عالم را اصلاح میكند، احدی آن را مستبعد و غیر قابل باور نمیداند بلكه عالمگیر شدن فساد را بالعیان مشاهده میكنند و با بیصبری تمام، انتظار قیام یك قدرتمند عادلی را دارند كه تشكیل حكومت واحدی بدهد. درّندهخویان را سر جایشان بنشاند و صلح و آرامش مطلق بر سراسر جهان حاكم گرداند.
از یك دانشمند بزرگ اروپایی نقل شده كه گفته است: ما اعتراف میكنیم امروز دنیا به حكومت واحد و قانون واحد نیازمند است كه تمام زمین تحت فرمان یك حاكم عادل قرار بگیرد تا جنگ برطرف شود و صلح جایگزین گردد. این گفتار یك دانشمند غیر معتقد به دین است. البتّه بدیهی است وقتی دنیا همچون خانهای شد و ابناء بشر یك خانواده - آن همخانوادهای كه هر عضوی از اعضای آن دارای مسلكی خاص و آیینی مخصوص و فرهنگ و آداب و سنن جداگانهای باشند - و هر یك بخواهند امور خانه را تحت سیطرهی خود قرار دهند، آیا در این خانه چگونه میشود زندگی آرام خالی از جنگ و جدل داشت؟
مدیر حكومت واحد جهانی جز حضرت مهدی موعود(ع) کیست؟
طبیعی است كه چنین خانهای باید تحت سرپرستی و مدیریت فردی عالم و عادل و امین قرار گیرد تا منظّم گردد. دنیا اكنون به چنین وضعی مبتلا گشته و جدّاً نیاز به حكومت واحد و قانون واحدی دارد كه به دست انسانی عالم عادل منزّه از هرگونه خودخواهی و برتریجویی، تشكیل و اجرا گردد و او همان امام معصومی است كه به عقیدهی شیعهی امامیه از مادر متولّد شده و هماكنون در پس پردهی غیبت به انتظار فراهم گشتن شرایط ظهورش به سر میبرد تا به اذن خدا ظاهر شود:
(وَ یمْلَاُ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً)؛
«زمین را پر از عدل و داد كند همانگونه كه پر از ظلم و جور شده است».
در آیه آمده است:
﴿...وَ لَهُ أسْلَمَ مَنْ فِی السَّماوَاتِ وَالْاَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً...﴾؛[6]
«...تمام كسانی كه در آسمانها و زمین هستند از روی اختیار یا از روی اجبار در برابر فرمان او تسلیمند...».
از حضرت امام صادق(ع) ذیل این آیه رسیده که:
(اِذا قامَ الْقائِمُ لایَبْقی اَرْضٌ اِلاّ نُودِیَ فیها بِشَهادَةِ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله)؛[7]
«وقتی قائم [حضرت مهدی موعود(ع)] قیام کند، نقطهای از زمین نمیماند مگر اینکه آنجا ندا به شهادت بر توحید خدا و رسالت حضرت محمّد(ص) داده میشود».
در روایات مربوط به عصر ظهور آمده که حضرت مهدی(ع) در مکّه خروج میكند و تكیه بر دیوار كعبه داده و سخن میگوید و سخن او را همهی مردم در هر جا كه هستند میشنوند و خودش را هم میبینند. این مطلب در ٢٠٠ سال و ٥٠٠ قبل اصلاً نامعقول و امر محال تلقی میشد و گویندهاش متّهم به جنون میگردید و متدیّنین آن را تعبّداً میپذیرفتند. امّا امروز میبینیم كه امری عادی شده است. همچنین آمده است كه:
(اِنَّ الاُمَّةَ الْمَعْدُودَةَ هُمْ اَصْحابُ الْمَهْدِی فِی آخِرِ الزَّمانِ ثَلاثُ مِئَةٍ وَ ثَلاثَةُ عَشَرَةٍ رَجُلاً كَعِدَّةِ اَهْلِ بَدْرٍ یجْتَمِعُونَ فِی ساعَةٍ واحِدَةٍ)؛[8]
گروه معدودی که اصحاب خاصّ مهدی(ع) در آخرالزّمان خواهند بود سیصدوسیزده تن به تعداد اهل بدرند؛ در ظرف یك ساعت [از اقطار عالم] در مكّه اجتماع میكنند در حالی كه:
(اَلْمَفْقُودُونَ عَنْ فُرُشِهِم فَیُصْبِحونَ بِمَکَّةَ)؛[9]
«شب از بستر خوابشان ناپدید میشوند و صبح در مكّه گرد هم میآیند».
حضرت مهدی(ع) تکویناً به اذن خدا حافظ نظام عالم است
باری! ما شیعهی امامیّه معتقدیم، حضرت مهدی موعود(ع) تشکیل دهندهی حكومت واحد جهانی به تقدیر خداوند حكیم، قرنها پیش از مادر متولّد شده و هماكنون در كنف حمایت خدا زنده و سالم است و منتظر، تا شرایط ظهورش فراهم گردد. البتّه آن حضرت تنها كارش اصلاح جامعهی بشر و اقامهی قسط و عدل در روی زمین نیست تا گفته شود خلقت قبل از زمان ظهورش چه فایدهای دارد؛ ما بر اساس براهین عقلی و نقلی معتقدیم، عالم امكان روی تقدیر خداوند علیم حكیم باید در پرتو نور وجود انسان كاملی كه از او تعبیر به ولیّ میشود، تدبیر و تنظیم گردد و آن انسان کامل پس از شهادت یازدهمین امام، حضرت امام حسن عسکری(ع) وجود اقدس امام حجة بن الحسن المهدی(عج) میباشد كه به اذن خدا تكویناً حافظ نظام عالم است.
(بِیُمْنِهِ رُزِقَ الْوَری وَ بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الاَرْضُ وَ السَّماءِ)؛
روزی روزیخواران از كف با كفایت او میرسد و آسمان و زمین به اشراق خورشید وجود انورش ثبات و بقا دارد كه گر نازی كند فرو ریزند قالبها. او همچون دریا و كائنات، بسان جویهای منشعب از دریاست. او همچون دستگاه مولّد برق است و كائنات مانند لامپهای روشن شدهی از مركز. آفتاب وجود انور او باید بتابد و ابر رحمت او باید ببارد و نسیم لطف و عنایت او باید بوزد تا باغستان عالم به شادابی هستی برسد و به محصول نشیند كه:
(لَوْ لا الْحُجَّةُ لَساخَتِ الاَرْضُ بِأَهْلِها)؛
«اگر حجّت خدا روی زمین نباشد، اهل زمین نابود میگردند».
خودآزمایی
1- چرا در زمانهای گذشته تصوّر اینكه روزی حكومت واحدی روی زمین تشكیل شود و دین واحدی بر همه جا حاكم گردد، تصوّری نامعقول بهنظر میآمده است؟
2- به چه دلیل مدیر حكومت واحد جهانی، حضرت مهدی(ع) است؟
3- وظیفه حضرت مهدی(عج) به جز اصلاح جامعهی بشر و اقامهی قسط و عدل در روی زمین، چیست؟
پینوشتها
1 سورهی سبأ، آیهی ۱۲.
2 سورهی نمل، آیهی ۲۲.
3همان، آیهی ۲۳.
4 همان.
5 سورهی نمل، آیهی ۲۴.
6 سورهی آل عمران، آیهی ۸۳.
7 تفسیر نورالثّقلین، جلد ۱، صفحهی ۳۶۲.
8 منتخب الاثر، صفحهی ۴۷۵.
9 همان، صفحهی ۴۷۶.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
آیت الله سید محمد ضیاءآبادی