از خود گذشتگی و ایثار فاطمه(س)
مرد گرسنهای در مسجد مدینه بپا خاست و گفت، ای مسلمانان! از گرسنگی به تنگ آمدهام، مرا مهمان کنید. پیامبر اسلام(ص) فرمود: چه کسی این مرد را امشب مهمان میکند؟
حضرت علی(ع) فرمود، من یا رسول الله!
کمی بعد وارد منزل شد و از فاطمهی زهرا(س) پرسید: آیا غذایی در منزل داریم؟ مهمان گرسنه آوردهام.
حضرت زهرا(س) ایثارگرانه فرمود:
فقالت: ما عِنْدَنا اِلّا قُوْتُ الصَّبِیَّةِ وَ لکِنِّا نُؤْثِرُ بِهِ ضَیْفَنا
در خانهی ما غذایی نیست، مگر به اندازه خوراك دختر بچه؛ اما امشب ایثار مینماییم و گرسنگی را تحمل میکنیم و همین مقدار غذا را به مهمان میبخشیم.[۱]
عرب تازه مسلمانی در مسجد مدینه از مردم کمک خواست، پیامبر(ص) با صحاب خود نگریست.
سلمان فارسی برخاست تا نیاز آن بیچاره را برطرف سازد. هر جا رفت با دست خالی برگشت. با ناامیدی به طرف مسجد میآمد که چشمش به منزل حضرت زهرا(س) افتاد، با خود گفت: فاطمه(س) سر چشمهی نیکوکاری است. درب خانه را کوبید و داستان عرب مستمند را شرح داد. حضرت زهرا(س) فرمود:
قالت: یا سَلمانُ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبیّاً اِنَّ لَنا ثَلاثاً ما طَعِمْنا وَ اَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ قَدِ اضْطَرَبا عَلَیَّ مِنْ شِدَّةِ الْجُوعِ، ثُمَّ رَقَدا کانَّهُما فَرْخانِ مَنْتُوفانِ وَ لکِنْ لا اَرُدُّ الخَیْرَ اِذا نَزَلَ الْخَیْرُ بِبابی.
ای سلمان! سوگند به خداوندی که حضرت محمد(ص) را به پیامبری برگزید، سه روز است که غذا نخوردهایم، و فرزندانم حسن و حسین(ع) از شدت گرسنگی بیقراری میکردند و خسته و مانده به خواب رفتهاند. اما من، نیکی و نیکوکاری را که در خانهی مرا کوبیده است، رد نمیکنم. آنگاه پیراهن خود را به سلمان داد تا در مغازهی شمعون یهودی گرو گذاشته، مقداری خرما و جو، قرض بگیرد.
سلمان فارسی میگوید: پس از دریافت جو و خرما به طرف منزل فاطمه(س) آمده و گفتم: «دختر رسول خدا(ص)! مقداری از این غذاها را برای فرزندان گرسنهات بردار.» پاسخ داد:
قالت: یا سَلْمانُ هذا شیءٌ أَمْضَیْناهُ للهِ عَزَّوَجَلَّ لَسْنا نَأخُذُ مِنْهُ شَیئاً.
ای سلمان! این کار را فقط برای خدای بزرگ انجام دادیم و هرگز از آن چیزی برنمیداریم.[۲]
[۱]. تفسیر برهان، ج 4، ص 317 و امالی طوسی، ج 1، ص 190 و بحارالانوار، ج 36، ص 59.
[۲]. احقاقالحق، ج 10، ص 321 و بحارالانوار، ج 43، ص 73 و کتاب عوالم، ج 11، ص 168.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمد دشتی