النَّبِی أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ... (۶)
پیامبر، نسبت به مؤمنان از خودشان اولی و سزاوارتر است... (احزاب، ۶)
همانگونه که گذشت تولّی دارای مراتب طولی متعددی است؛ یعنی از ولایت و دوستی خداوند آغاز و به ولایت پیامبر، امامان و اولیای الهی ختم میگردد. خداوند وجود مقدس پیامبر اسلام(ص) را الگوی مؤمنان معرفی کرده و تأکید نموده که وی هیچگاه اسیر هوا و هوس نمیگردد. از این رو، پذیرش ولایت پیامبر(ص) در طول اطاعت از خدا و ولایت پذیری از پروردگار است. آیهی فوق بر این حقیقت گواهی میدهد که خواست و ارادهی وجود مبارک پیامبر اسلام(ص) در همهی موضوعات فردی و اجتماعی بر خواست مؤمنان اولویت دارد. بیگمان پذیرش چنین ولایتی به معنای ترجیح منافع شخصی فردی بر دیگران نیست؛ بلکه از آن جهت است که پیامبر اعظم(ص) دارای مقام عصمت بوده و جز به مصلحت مؤمنان نمیاندیشد. مصادیق بارز ولایتپذیری از پیامبر پذیرش حکومت دینی، مرجعیت علمی و اطاعت در احکام قضایی و ... میباشد.
امام باقر(ع):
«این آیه دربارهی حکومت و سرپرستی مسلمانان نازل شده و بعد از پیامبر(ص) در فرزندان وی جاری است. پس ما از مهاجران و انصار برای این کار سزاوارتریم.» کافی: ج۱ ص۲۸۸ ح۲.
نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت