پرهیز از تنهایی

پرهیز از تنهایی

در نوشتار قبل بیان شد که در تربیت جنسی نیز باید مانند بسیاری از تربیت های دیگر از کودکی آغاز کرد و بسیاری از بحران ها و آسیب های جنسی افراد در سنین جوانی و بالاتر، ناشی از سهل انگاری والدین آن ها در تربیت ایشان است. همچنین گفتیم اسباب مختلفی می تواند زمینه بیداری میل جنسی و بلوغ زودرس را در کودکان فراهم کند، و تعدادی از این موارد ذکر گردید. اکنون به بیان ادامه این بحث می پردازیم و پس از آن مورد دیگری از عوامل تحریک نیروی جنسی را بیان می کنیم.
- كنترل، دفع و تخلیه کودک: كودك باید یاد بگیرد ادرار و مدفوع خود را نگه ندارد. حبس ادرار به ویژه در دختران، علاوه بر ایجاد عارضه تحریك، سبب انحنای لوله رحمی خواهد شد. او باید عادت كند كه در موقع نیاز، به دستشویی برود، و در مستراح، توقف بسیار نداشته باشد. اگر پدر و یا مادر، نیمه های شب بیدار شدند او را هم (در صورت نیاز) به دستشویی ببرند؛ به ویژه هنگامی كه در شب، مایعات بیشتری خورده است.[1]

كوتاه كردن مدت حمام

قرار گرفتن در هوای گرم و مرطوب یكی از عوامل تحریكات جنسی است، به خصوص اگر بدن انسان برهنه باشد. از سوی دیگر، مالش دادن آلت تناسلی و نگاه كردن به آن و بازی كردن با آن هم می تواند در تحریكات جنسی و میل به خودارضایی نقش داشته باشد. به همین خاطر، باید والدین در امر استحمام کودک و نوجوان خود دقّت داشته باشند و آن ها را نسبت به برخی از نکات مهمی که ممکن است زمینه ساز تحریک میل جنسی و در ادامه خود ارضایی ایشان شود، آگاه سازند. همچنین نباید از میزان استحمام کودک و زمانی که صرف آن می شود، غافل باشند. از جمله نکاتی که باید از سوی فرزندان در حمام کردن رعایت شود، نکات زیر است:
1- سعی كنند مدّت حمام كردن آن ها كوتاه بوده، زمان زیادی در حمام نمانند.
2- تا جای ممکن از توجّه به آلت تناسلی خود در آینه و یا به طور مستقیم خودداری کنند.
3- از بازی با آلت خود و دستکاری بی مورد آن اجتناب نمایند.
4- در حمام، هیچ گاه كاملا عریان نشوند، بلكه از پوششی مثل شورت یا لُنگ استفاده نمایند.
5- حتی الامكان موهای زاید بدن خود را با فاصله زمانی بیشتری ازاله كنند؛ یعنی سعی نمایند موی بدن خود را بیشتر نگه دارند. امیر المؤمنین علیه السّلام در این رابطه می فرمایند: «مَا أُكْثِرَ شَعْرُ رَجُلٍ قَطُّ إِلَّا قَلَّتْ شَهْوَتُهُ». ‏موی بدن هیچ مردی زیاد نشد، مگر این كه شهوتش كم شد.[2] به عبارت دیگر موی زیاد موجب كاهش شهوت جنسی است. بر همین مبنا همان طور که در مورد کودک و نوجوان و به طور عمومی تر افراد مجرّد، توصیه می شود که با فواصل بیشتری به ازاله موی زائد بدن خود بپردازند، عکس این قضیه در مورد افراد متأهّل صادق است، یعنی بسیار توصیه شده که با فاصله های کوتاهی به ازاله موی زائد بدن خود اقدام کنند. چراکه دین اسلام از هر راه صحیحی که باعث گرم تر شدن روابط زوجین و کانون خانواده می شود، استقبال می کند، چه برسد به این که این راه علاوه بر فایده مذکور، مطابق با بهداشت و نظافت فردی هم باشد، که تعالیم اسلامی به خوبی ثابت کرده است که دین اسلام بیش از هر دین و آئین دیگری به مقوله بهداشت و نظافت اهمیت می دهد.
البته نكته ای كه در رابطه با كوتاه نكردن موی زاید بدن، باید مورد توجه زیاد قرار گیرد، این است كه آن چه در روایات درباره كوتاه نكردن موی زاید آمده، نباید نوجوان و جوان را از نظافت آن غافل كند؛ زیرا عدم پاكیزگی محل موها (به خصوص اطراف عورت) باعث خارش زیاد می شود و خارانیدن زیاد آن نیز خود زمینه ای برای خودارضایی است.[3]

شست و شو با آب سرد

همان گونه كه اتاق خواب گرم، بستر گرم و یا حمام گرم می تواند در تحریكات جنسی مؤثر باشد، استفاده از آب سرد، به خصوص دوش گرفتن با آب سرد و شست و شوی اعضای جنسی با آن، در جلوگیری از تحریكات جنسی و كاهش آن، نقش قابل توجهی دارد. البته باید توجه داشت كه این روش در هر موقعیت و برای همه افراد توصیه نمی شود؛ زیرا آب سرد در بعضی از زمان ها و مکان ها و یا برای برخی افراد ضرر جسمی دارد و ممکن است سلامتی آن ها را به خطر بیندازد. از این رو، در استفاده از این روش، باید دقت كافی نمود.
بعضی از پزشكان و روان شناسان برای تعدیل شهوت، به استفاده از آب سرد و به خصوص حمام كردن با آب سرد و یا شنا كردن در آب سرد توصیه نموده اند. سیلوانس استال، كه یكی از پزشكان صاحب نظر در این زمینه است، می گوید: اگر به واسطه تخیّل جنسی با محرّكات دیگر، خون زیاد به اعضای تناسلی جریان پیدا كند و باعث تحریكات شهوانی و جنسی گردد، نباید نگران شد و به دكتر مراجعه نمود، بلكه راه درمان آن این است كه برنامه زندگی خود را دگرگون نمایید و كاری كنید كه خون در اعضای بدن جریان پیدا كند و در یك جا متمركز نشود و كاری كنید كه همه دستگاه های بدن بتوانند تعادل طبیعی خود را داشته باشند. برای این منظور، می توانید اعضای تناسلی و جنسی خود را در هر روز چند بار با آب سرد شست و شو داده، از این طریق، قوّه خیال و فكر خود را از توجه به شهوات باز گردانید و موجب آرامش اعضای بدن خود شوید.[4]

پرهیز از تنهایی

یکی دیگر از عوامل تحریک میل جنسی، تنها بودن انسان است. در واقع یکی از بزنگاه هایی که شیطان بیشتر اوقات از آن به بهترین شکل در گمراهی افراد استفاده می کند، تنهایی است. بدیهی است که بیشترین گناهان جنسی از جمله خودارضایی، در فضای خلوت و عاری از حضور دیگران انجام می شود. به طور کلّی در آموزه های دینی ما، به استثنای برخی موارد، از تنها بودن مذمّت شده و دین اسلام به تجمّع و در کنار هم بودن مسلمین بسیار اهمیت می دهد. جدای از ثمرات فردی و اجتماعی فراوانی که برای در کنار هم بودن وجود دارد، یکی دیگر از این ثمرات، تنها نماندن و دور شدن از دام شیطان است.
بسیاری از افراد مخصوصا کسانی که از درجات ایمانی ضعیف تری برخوردارند، تنها بودن را به منزله مخفی بودن از چشم همگان و بی اطلاعی سایرین از رفتار خود قلمداد می کنند و همین امر زمینه مساعدی می شود برای شیطان تا با وسوسه های بیشتر، فرد را برای ارتکاب گناه آماده تر کند، غافل از آن که خداوند بصیر، شاهد و ناظر اعمال اوست و در محکمه عدل الهی، برای هر عملی، علاوه بر وجود قدسی او، شاهدان فراوان دیگری حاضر خواهند شد، مانند پوست بدن و اعضاء و جوارح فرد گناهکار. در روایات اهل بیت علیهم السّلام به این موضوع با عبارت های گوناگون اشاره شده است. از جمله امیر المؤمنین علیه السّلام می فرمایند:

«سَبَبُ‏ الْفُجُورِ الْخَلْوَةُ». سبب گناهان خلوت و تنهایی است.[5] و یا در روایت دیگری می فرمایند: «مِنْ‏ أَفْضَلِ‏ الْوَرَعِ‏ أَنْ لَا تُبْدِیَ فِي خَلْوَتِكَ مَا تَسْتَحْيِي مِنْ إِظْهَارِهِ فِي عَلَانِيَتِكَ».

از برترین ورع و پرهیزکاری آن است که در خلوت کاری انجام ندهی که از اظهار آن در آشکار شرم می کنی.[6]
همچنین امام زین العابدین علیه السّلام، ورع و پرهیز از گناه در خلوت را به عنوان یکی از علائم مؤمن برشمرده اند:

«عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ ... الْوَرَعُ فِي الْخَلْوَةِ وَ...».

علامت های مؤمن پنج چیز است: اول ورع و پرهیزکاری (از گناه) در خلوت و تنهایی... .[7] از این حدیث شریف به خوبی پیداست که بسیاری از افراد در تنهایی و خلوت در معرض گناه قرار گرفته و دامن خود را به گناه می آلایند، لذا تنها کسانی از این معرکه جان سالم به در می برند که در مرتبه نخست، تا جای ممکن از تنها شدن بپرهیزند و از سوی دیگر به درجات بالایی از ایمان دست یافته باشند که در همه جا خود را در محضر خدا ببینند و از شرم پروردگار متعال خود را به معصیت او آلوده نسازند، چنان چه امیر المؤمنین علیه السّلام می فرمایند:

«كُنْ فِي الْمَلَإِ وَقُوراً وَ كُنْ فِي‏ الْخَلَاءِ ذَكُوراً».

در آشکار با وقار باش و در خلوت به یاد خدا.[8] و یا این که حقیقت کثیف و پلید گناه را چنان در یابند که از نزدیک شدن به آن نفرت داشته و دوری کنند، چنان که قرآن کریم از حقیقت خوردنِ ظالمانه مال یتیم چنین پرده برداشته و فرموده است:

«إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى‏ ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعِيراً».

كسانى كه اموال يتيمان را به ظلم و ستم مى ‏خورند، (در حقيقت،) تنها آتش مى‏ خورند و به زودى در شعله ‏هاى آتش (دوزخ) مى‏ سوزند.[9]
ادامه این بحث را در نوشتار بعدی دنبال خواهیم کرد، ان شاء الله.

خودآزمایی

1- فرزندان برای مصون ماندن از تحریک جنسی و خودارضایی چه نکاتی را باید در استحمام خود رعایت کنند؟
2- نقش تنهایی در آلوده شدن به گناهانی چون خودارضایی را توضیح دهید؟

پی نوشت ها

[1] برگرفته از مقاله: راهنمای مشاوره برای پرهیز از خودارضایی (3)، منبع: مبلغان، خرداد و تیر 1389، شماره 129، حسین نقی زاده.
[2] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج ‏101 ص 87.
[3] برگرفته از مقاله: مهم ترين آسيب جنسى دوران نوجوانى و راه كارهاى پيش گيرى و درمان (على احمد پناهى).
[4] همان.
[5] عيون الحكم و المواعظ (لليثي) ص 282.
[6] غرر الحكم و درر الكلم ص 677.
[7] الخصال ج ‏1 ص 269.
[8] تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 188.
[9] سوره نساء/ آیه 10 (ترجمه مکارم).

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
حجت‌الاسلام مسلم زکی‌زاده